Ongetwijfeld denkt minister Weyts dat hij het onderwijs een dienst bewijst. Het tegendeel is het geval

Bart Eeckhout is hoofdredacteur.

Er is één overtuigend argument om scholen zo normaal mogelijk open te houden, ook nu het coronavirus weer oplaait. Scholen sluiten leidt onvermijdelijk tot leerachterstand. Je moet geen pedagogisch genie te zijn om te beseffen dat die achterstand groter wordt in kwetsbare gezinnen. Een ‘lockdown’ van scholen heeft een omgekeerd mat­theus­ef­fect: wie al minder kansen heeft, wordt er nog meer afgepakt.

Maar er is ook een belangrijk tegenargument. Veiligheid. Vanuit virologisch oogpunt is elke schooldag een gigantisch ‘massa-evenement’, waarop vele jonge en minder jonge mensen met elkaar in contact komen. Voorbij de schoolpoort gebeurt dat meestal goed gecontroleerd, maar al die jonge mensen moeten eerst ook nog tot aan de schoolpoort geraken.

Dat het besmettingsrisico volgens voorlopige cijfers op de schoolbanken nog wel meevalt, zegt dus lang niet alles. Hoeveel besmettingen in huiselijke kring vinden hun eigenlijke oorsprong in het sociale contact in of rond de school? Om het antwoord op die cruciale vraag te kennen, schiet de stand van het contactopsporingsonderzoek helaas nog altijd tekort. Internationaal onderzoek suggereert alvast wel om niet naïef te zijn.

Want als een virus als een bosbrand rondschiet, is het nogal naïef om te blijven beweren dat de risico’s op school beperkt blijven. Dat is nochtans exact wat minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) doet. Geloven we de minister, dan zijn scholen unieke eilanden van smetteloosheid, in een steeds roder kleurende zee van besmetting.

Ongetwijfeld denkt de minister dat hij het onderwijs een dienst bewijst met die koppige houding. Het tegendeel is het geval. Op die manier wordt juist het vertrouwen in de school als veilige plek ondergraven. Door mordicus op de ‘niets aan de hand’-lijn te blijven staan, verliest meneer Weyts alvast het vertrouwen van het onderwijspersoneel. Zij voelen zich naar het coronafront gestuurd zonder rugdekking.

Er zijn afspraken gemaakt over aangepaste maatregelen om de scholen toch, al was het maar gedeeltelijk, veilig open te houden, ook als het virus weer toeslaat. Nu het zover is, wordt die afspraak helemaal losgelaten, zonder geloofwaardige argumentatie. Kinderen wordt geleerd dat ze niet zomaar de spelregels kunnen veranderen als ze op verlies staan. Dat de minister van Onderwijs precies die houding aanneemt, ondergraaft het vertrouwen van onderwijspersoneel, ouders en leerlingen in de veiligheid van de schoolomgeving.

Nogmaals: het kan voor een samenleving de juiste keuze zijn om scholen zo veel mogelijk open te houden. Maar die keuze wordt dan best ondersteund door een correcte en eerlijke risicoanalyse Zodat alle mogelijke beschermingsmiddelen ingezet kunnen worden en op andere plekken de sluizen wel dichtgedraaid kunnen worden. Ook daarover worden best geen fabeltjes verteld: je kan een ‘lockdown’ slim maken, maar pijnloos, neen, dat lukt niet.