Aangifte tegen Nederlandse ambtenaren om ‘moedwillige discriminatie’
De Nederlandse strafrechtadvocaat Anis Boumanjal doet maandag namens drie gedupeerden van de toeslagenaffaire aangifte wegens discriminatie door ambtenaren van de Belastingdienst. Hij bevestigt berichtgeving hierover in het dagblad NRC. Het Openbaar Ministerie (OM) zag na eerdere aangiftes geen aanleiding om een strafrechtelijk onderzoek te beginnen. Volgens Boumanjal heeft een recent onderzoek echter voldoende nieuwe informatie opgeleverd om dit alsnog te doen.
Volgens het OM was onderzoek niet nodig, omdat de Belastingdienst onderdeel is van de Nederlandse staat en de staat strafrechtelijke immuniteit geniet. Die immuniteit zou ook gelden voor individuele ambtenaren, aldus het OM. Het OM kon bovendien niet vaststellen dat ambtenaren opzettelijk zouden hebben gediscrimineerd.
Wat is de toeslagenaffaire?
De toeslagenaffaire is een politieke affaire als gevolg van onterechte verdenking van fraude bij ontvangers van vergoeding voor de opvang van hun kinderen, en strenge terugvorderingen van die vergoeding. Hierdoor werden ongeveer 26.000 ouders en 70.000 kinderen getroffen. Volgens verschillende onderzoekscommissies ging de Belastingdienst onrechtmatig, discriminerend en onbehoorlijk te werk, en werden in enkele gevallen de grondbeginselen van de rechtsstaat geschonden. Zo werd onterecht bijgehouden welke ontvangers van toeslagen een dubbele nationaliteit hadden. De kwestie bracht in januari 2021 de Nederlandse regering ten val.
Uit het recente onderzoek dat accountantsbureau PwC in opdracht van de Belastingdienst uitvoerde, blijkt volgens Boumanjal dat individuele ambtenaren handmatig gegevens over etnische identiteit en religie hebben toegevoegd aan het fraudeopsporingssysteem van de Belastingdienst. Volgens de ambtenaren zouden dit risicofactoren zijn voor fraude. “Dan kun je je niet meer verschuilen achter het systeem”, zegt Bourmanjal. “Dan ben je moedwillig aan het discrimineren en dat is strafbaar.”
Volgens de advocaat rechtvaardigt de nieuwe informatie “een diepgravend strafrechtelijk onderzoek, waarbij de nieuwe gegevens worden meegenomen”. Als het OM opnieuw besluit de zaak niet te vervolgen, overweegt hij een zogeheten Artikel 12-procedure om vervolging af te dwingen. “Juist als het OM twijfelt, moet het de zaak voorleggen aan de rechter. Laat die zich er dan over uitspreken.”
De drie gedupeerden die Boumanjal vertegenwoordigt zijn twee ouders die slachtoffer zijn geworden in de toeslagenaffaire en de eigenaar van een gastouderbureau dat van fraude is beschuldigd. De advocaat heeft de aangifte zo opgesteld dat andere gedupeerden kunnen aanhaken.