Nee, uw buikje op middelbare leeftijd komt niet door een vertragend metabolisme

Het is een veelvoorkomend fenomeen bij mensen op middelbare leeftijd. Het lichaamsgewicht neemt geleidelijk aan toe, en dat eens zo fitte jonge lichaam oogt al wat losser. Het werd vaak toegeschreven aan een vertraging in het metabolisme rond die leeftijd.

Fout, zo blijkt nu uit een nieuwe internationale studie, waarbij 6.400 mensen tussen de 8 dagen en 95 jaar oud uit 29 landen aan deelnamen. De onderzoekers corrigeerden hun meetresultaten op de unieke lichaamssamenstelling en -bouw van elke testpersoon, zodat ze uniforme resultaten verkregen die voor bijna iedereen gelden.

Vier fasen

Het metabolisme verandert in vier fasen, zo blijkt uit de studie. De eerste fase loopt van de geboorte tot de leeftijd van 1 jaar oud. Daarin neemt de stofwisseling toe vanaf het niveau van de moeder tot ongeveer 50 procent sneller dan het metabolisme van de gemiddelde volwassene. De tweede fase begint op 1-jarige leeftijd en loopt tot ongeveer 20 jaar. In deze periode zagen onderzoekers een constante daling naar het niveau van de gemiddelde volwassene. Dat betekent dus ook dat er geen piek in het metabolisme is rond de puberale leeftijd.

In de derde fase, van 20 tot 60 jaar, blijft het metabolisme bij de mens ‘rotsvast op hetzelfde niveau’, de meest opmerkelijke ontdekking van het onderzoek. In de laatste fase daalt de stofwisseling ten slotte, tot het op 90-jarige leeftijd een niveau bereikt heeft dat 26 procent trager is dan een gemiddelde volwassene.

Opvallende implicaties

“Het is een beeld dat we nooit eerder hebben gezien en het bevat veel verrassingen”, zei professor John Speakman, een van de onderzoekers van de Schotse Universiteit van Aberdeen. Zo onderstreept het onderzoek het belang van goede voeding bij baby’s en toont het aan waarom ondervoeding bij kinderen levenslange gevolgen kan hebben. Maar het geeft ook aan dat de snelheid van het metabolisme niet verandert tijdens een zwangerschap, hoewel dat ook lang werd gedacht.

Daarnaast wordt er gesuggereerd dat obesitas wel degelijk ligt aan een te hoge voedselinname en niet aan een vertraagde stofwisseling, maar ook dat medicijnen die de stofwisseling versnellen ouderdom kunnen tegengaan. “Het kan geen toeval zijn dat ouderdomsziekten de kop opsteken als het metabolisme daalt”, aldus doctorandus Rozalyn Anderson van de Universiteit van Wisconsin.