WetenschapKort
Nieuws uit de wondere wereld van de wetenschap
Klimaatverandering remt landbouwproductie af
De wereldwijde landbouwproductiviteit is sinds 1961 veel minder hard gegroeid door de klimaatverandering. Dat stellen Amerikaanse onderzoekers in Nature Climate Change. Ze baseren zich op een model waarmee ze de groei van landbouwproductiviteit simuleren mét of zonder opwarming van de aarde. Daaruit blijkt dat die toename sinds 1961 zo’n 21 procent kleiner is dan verwacht. Net alsof we in 2013 de gestage productiviteitsgroei gepauzeerd zouden hebben.
Vuurvliegen bestoken vleermuizen met ‘muziek’
Vuurvliegjes brengen voor henzelf onhoorbare geluidsgolven voort die vleermuizen mogelijk op afstand houden. Dat stelt een internationaal team onderzoekers in iScience. Ze verslaan hun grootste vijand dus wellicht met ‘muziek’. Microfoons die vleermuisgeluiden met hoge frequenties waarnemen en waarmee het team in een tropisch bos aan de slag was, registreerden onbekende geluiden op dezelfde frequenties. Het bleken vuurvliegjes die geluid produceren door hun vleugels heel snel te bewegen.
Minibrein groeit in spotgoedkope bioreactor
Het is nu mogelijk om hersenweefsel te kweken in een toestel dat niet veel meer kost dan een takeawaykoffie. Het gaat om een ‘microvloeistoffen-bioreactor’: een microchip van 4 op 6 centimeter waarin in kleine holtes stukjes hersenen groeien. Ze krijgen voedingsrijke vloeistoffen aangevoerd, zoals in onze hersenen. Zo ontstaan na zeven dagen ‘hersenorganoïden’: stukken hersenweefsel die zich in de juiste volgorde organiseren. Dat melden vorsers in Biomicrofluidics. Hun platform kost amper 5 euro en rolt zo uit een 3D-printer.
Stenen kaart uit bronstijd is een van de oudste in Europa
Wetenschappers hebben in Frankrijk een sierlijke stenen plaat gevonden die een topografische kaart uit de bronstijd blijkt. Dat maakt het een van de oudste kaarten ooit in Europa gevonden. De plaat werd voor het eerst in 1900 ontdekt, maar lag te verstoffen in een privécollectie. Analyses leren nu dat de kaart dateert uit 2150-1600 voor Christus. Ze beslaat een gebied van 30 bij 21 kilometer langs de Franse rivier Odet en bevat gravures om de vallei goed weer te geven.
