Nobelprijs voor natuurkunde gaat naar ontdekking exotische materie

De prijs wordt toegekend voor zogeheten topologische materialen, die een rol kunnen spelen in totaal nieuwe vormen van elektronica.

Het werk van de drie laureaten opende de deur naar een onbekende wereld waar materie een soms eigenaardige status kan aannemen. Het drietal heeft geavanceerde wiskundige methodes gebruikt voor de studie van ongewone fasen of toestanden van materie, zoals supergeleiders, supervloeistoffen of dunne magnetische films.

Thouless, verbonden aan de Universiteit van Washington in Seattle, krijgt de helft van de prijs. Duncan Haldane van de Princton Universiteit in New Jersey en Michael Kosterlitz van de Brown University in Providence (Rhode Island) delen de andere helft.

Sedert 1901 hebben 200 vorsers de Nobelprijs voor Fysica gekregen, waarbij de met de Brit Peter Higgs in 2013 gedeelde prijs voor de Belg François Englert voor het postuleren van het elementaire deeltje Higgsboson nog vers in het geheugen ligt. De Amerikaan John Bardeen was zelfs twee keer laureaat.

Vorig jaar was de prijs voor de Japanner Takaaki Kajita en de Canadees Arthur McDonald nadat zij hadden aangetoond dat neutrino's massa bezitten.

Overige Nobelprijzen

Maandag is het Comité begonnen met het bekendmaken van de Nobelprijzen voor 2016. Gisteren was het de beurt aan de Nobelprijs voor de geneeskunde, die gewonnen werd door de 71-jarige Japanse celbioloog Yoshinori Ohsumi. De onderzoeker van de Technische Universiteit van Tokyo ontrafelde in de jaren negentig hoe cellen zichzelf schoonhouden: een proces genaamd 'autofagie' waarbij ze hun eigen eiwitten verpakken in kleine blaasjes en afbreken.

Woensdag is scheikunde aan de beurt, donderdag (mogelijk, altijd een verrassing) literatuur, en vrijdag vrede. De maandag erop volgt ten slotte economie. Dagelijks rond half twaalf leidt de secretaris van het Nobelcomité in Stockholm de bekendmaking.