NieuwsBoeken
Abdelkader Benali middelpunt van heisa op sociale media
De Nederlands-Marokkaanse auteur Abdelkader Benali kwam na zijn aanduiding als spreker bij de Nederlandse 4 meiherdenking, ter gelegenheid van de bevrijding na de Tweede Wereldoorlog, in het oog van een storm terecht. Hij moest zich terugtrekken nadat vijftien jaar oude uitspraken van hem over Joodse Nederlanders opdoken.
“Het leek wel een slechte film waarin ik zat”, zegt schrijver Abdelkader Benali in Trouw. “Misschien dat ik er nog eens een theatervoorstelling over maak, ingebed in ironie.” Afgelopen donderdag besloot Benali (45) zich terug te trekken als spreker van de Nederlandse lezing op 4 mei.
Reden voor de ophef waren uitspraken van Benali uit 2006 die journalist Harald Doornbos vanuit Beiroet had opgetekend tijdens een samenzijn in de Libanonoorlog, waar ze allebei verslag van deden. Benali had gezegd dat hij zich als Marokkaanse Nederlander nauwelijks op z’n gemak voelde in Amsterdam-Zuid waar hij toen woonde, vanwege ‘al die Joden daar’. “Het lijkt Israël wel. Zo veel Joden, dat voelt gewoon gek aan.”
Dat iets je vijftien jaar later nog kan worden nagedragen, iets dat je ooit in een aangeschoten bui gekscherend riep, heeft Benali nu ondervonden. ‘Cancel culture’, noemt hij het. Afrekencultuur. “Ik voel woede om mijn kwetsbaarheid, want met alle uitspraken die anderen niet bevalt, word ik als moslimbroeder en antisemiet bestempeld.” Maar er is ook zijn mea culpa: “Ik heb verdriet gevoeld om wat ik mensen heb aangedaan, dat verdriet heb ik een beetje kunnen wegnemen door excuses aan te bieden. Ik heb leegte gevoeld door de treurigheid van dit alles, want deze affaire kent alleen maar verliezers. Ik heb woede gevoeld over die uitspraken die ik heb gedaan, want inderdaad wat Arnon Grunberg zegt: ironie is geen excuus.”