FilmrecensieThe Painter and the Thief
De verdraaide waarheid over de docu ‘The Painter and the Thief’ ★★☆☆☆
Kunst is een leugen die ons de waarheid doet begrijpen, wist Picasso. Maar mag een documentairemaker liegen om de kijker dichter bij de waarheid te brengen? Dat is de echte vraag waarmee The Painter and the Thief je de zaal uit stuurt – en dus niet: wat is er nu eigenlijk met die gestolen schilderijen gebeurd?
De realiteit slaat alles in The Painter and the Thief. Mocht dit een fictiefilm zijn, dan is de kans reëel dat het verhaal als ongeloofwaardig zou worden weggezet. Quod non. Barbora Kysilkova is een in Praag geboren, maar in Noorwegen verblijvende kunstenares van wie de kitscherige doeken amper verkopen. Op 20 april 2015 worden twee van haar schilderijen gestolen uit Galleri Nobel in het centrum van Oslo. De twee dieven, zo stoned als een garnaal, doen geen moeite om hun gezicht te verbergen voor de beveiligingscamera’s en worden snel gearresteerd. Kysilkova zoekt een van hen op, Karl-Bertil Nordland. Hij beweert geen idee te hebben van wat met de werken gebeurd is.
Er bloeit een onverwacht diepe vriendschap op tussen deze twee geblutste zielen. Zij voelt de onweerstaanbare drang hem veelvuldig te tekenen en te schilderen. Ondertussen probeert hij af te kicken en zijn leven opnieuw op de rails te krijgen. De Noorse documentairemaker Benjamin Ree vertelt dit buitenissige verhaal met nodeloze sprongen in de tijd waarmee hij de emoties probeert te intensiveren – hij kent duidelijk zijn melodrama’s – maar die vooral de feiten vervagen.
Arrestatie
De realiteit slaat alles in The Painter and the Thief, want regisseur Ree zet die werkelijkheid onverschrokken en zonder schroom naar zijn hand. Niet dat er iets mis is met wat enscenering in een documentaire. Dat is eerder regel dan de uitzondering. Maar situaties recreëren en ze vervolgens voor waar verkopen is een brug te ver. Voorbeelden? We zien hoe Kysilkova door de politie opgebeld wordt om de arrestatie van de inbrekers te melden. Of hoe ze met haar partner online informatie zoekt over Nordland. Maar Ree is pas beginnen te filmen nadat the painter en the thief elkaar al ontmoet hadden.
Hoe moeilijk het ook zou geweest zijn om dit verhaal geloofwaardig te adapteren, een fictiefilm was een betere keuze geweest. Wat The Painter and the Thief, als je erover nadenkt, tot op zekere hoogte dus ook is.
The Painter and the Thief speelt vanaf 14 juli in de bioscoop.
