NieuwsMedia
Ja, de VRT voert vaak hetzelfde kransje politici en experts op. Maar bij VTM gebeurt dat nog iets meer
Het klopt dat de openbare omroep wel erg vaak hetzelfde clubje van ministers en experts opvoert, zo blijkt uit het jaarlijkse rapport van de Vlaamse Regulator voor de Media. Alleen: VTM Nieuws scoort niet beter dan Het journaal van de VRT, integendeel.
“Ik mis diversiteit in de meningen. Ruimdenkendheid”, stelde Siegfried Bracke, oud-VRT-hoofdredacteur en oud-Kamervoorzitter namens N-VA, onlangs nog in De Morgen. Zeker vanuit (extreem)rechtse hoek klinkt vaak het verwijt dat linkse en centrumpartijen een groter platform krijgen in de berichtgeving van de openbare omroep, iets wat tegen de principes van de beheersovereenkomst zou indruisen.
Die kritiek is niet geheel onterecht, blijkt uit het laatste VRM-rapport. Dat houdt de onpartijdigheid van de openbare omroep tegen het licht voor 2021. Het klopt dat in Het journaal de klemtoon ligt op ministers, regeringspartijen en een select groepje experts. Een vergelijking met VTM Nieuws toont echter geen grote verschillen. Integendeel, de aandacht voor de tandem Frank Vandenbroucke (Vooruit) en Alexander De Croo (Open Vld) of voor de voornaamste virologen was nog iets sterker aanwezig bij VTM.
Daaruit volgt de conclusie dat het onevenwicht geen bewijs is voor een partijdige berichtgeving, zegt onderzoeker Peter Van Aelst (UAntwerpen). “Eerder dan vanuit een ideologie valt dat te verklaren vanuit een machtslogica die we al altijd zien. Namelijk dat beleidsvoerders meer aandacht krijgen omdat ze het dagelijks leven van de mensen beïnvloeden.” Dat is volgens hem de grootste reden waarom partijen als Vlaams Belang of PVDA weinig zendtijd krijgen en een slinkende partij als cd&v des te meer.
Grote urgentie
Wel blijkt die dominante vertegenwoordiging voor het nieuwsjaar 2021 sterker dan normaal, iets wat Van Aelst duidelijk linkt aan de coronapandemie. “Daardoor was er een grote urgentie om snel beleid door te voeren, met een sterke focus daarop.”
Zijn collega-onderzoeker Stefaan Walgrave vergeleek het Vlaamse nieuws in de eerste coronamaanden al eens met “dat van Rusland of China”, maar dat is volgens Van Aelst eerder deel van een globalere kritiek. “Want ook in andere landen hoor ik van collega’s dat dezelfde virologen telkens weer werden opgetrommeld.”
Die aandacht is niet altijd een cadeau. Zeker in de duidingsprogramma’s van de VRT blijkt er ruimte voor tegenstemmen en kritiek als het gaat over hete hangijzers zoals de kernuitstap of het lerarentekort. Meer dan in andere mediakanalen zelfs, al is dat in de nieuwsprogramma’s van VRT dan weer iets minder.
Van Aelst verwijst naar het beleid van voormalig minister van Welzijn Wouter Beke (cd&v) als voorbeeld. “Dat heeft heel veel aandacht gekregen, maar intussen is hij wel afgetreden. Ik denk dat daar zeker een verband te zien is. Dat er alleen maar goede reclame zou bestaan, betwijfel ik dus heel sterk.”
