Waarom raakt de een sneller gokverslaafd dan de ander?

Bpost verkocht onlangs 170 krantenwinkels aan gokbedrijf Golden Palace. Ook met het vele voetbal op tv ontkom je er bijna niet aan: online gokken. Maar niet iedereen heeft evenveel moeite om de verleiding van het gokken te weerstaan. Hoe komt dat?

Tijdens het gokken gebeurt er van alles in de hersenen van de speler, vertelt gedragseconoom en neurowetenschapper Kim Fairley. “Bij iedere gok komt er een shot dopamine vrij.” Dit stofje is onder meer actief in het ‘beloningsgebied’ van onze hersenen. Dat deel zorgt ervoor dat een bepaald gedrag (denk aan eten, seks) wordt beloond met een prettig gevoel.

Bij mensen die vatbaar zijn voor een verslaving gaat dit net even anders. “Hun brein kan meer dopamine produceren, ze krijgen dus de dopaminerush die iedereen krijgt, met een extra shot erbovenop. Dit maakt stoppen voor hen lastiger”, legt Fairley uit.

WINSTKANS

Daarbij is er in het verslavingsgevoelige brein een afwijking te zien in de zogenoemde orbito­frontale cortex: het voorste deel van het brein. Met dit gebied bepalen we onze winstkansen, legt Fairley uit: “Die inschatting is bij ieder mens sowieso al niet te best, maar nog slechter bij het verslavingsgevoelige brein. Die afwijking in de hersenen is al vroeg in het leven te ontdekken, ver voor er überhaupt een verslaving gevormd is.”

Ook het gebied waar emoties gereguleerd worden, de ventromediale pre­fron­tale cortex, is belangrijk als we kijken naar aanleg voor gokverslaving. Fairley, als gedrags­econoom verbonden aan de Universiteit Leiden: “In dit gebied worden je impulsen gereguleerd.” Dit is de stem in je hoofd die zegt: ‘Na deze ­ronde stop ik écht met inzetten.’ Die stem is bij verslavingsgevoeligen minder actief tijdens het gokken.

Ook jongeren hebben daar last van. “We denken dat het gebied bij de meeste mensen pas ­helemaal ontwikkeld is na je 25ste levensjaar.” Ze hebben daardoor minder remmingen.

MEER RECLAME

Wat voor mensen met een aanleg voor verslaving niet helpt, is dat het aantal reclames voor gokspelen de afgelopen tijd flink lijkt toegenomen. En nu zijn ook nog die bijna tweehonderd krantenwinkels verkocht aan een gokreus. “Om een gokverslaving tot uiting te laten komen, heb je aanleg in je brein nodig én je moet eraan blootgesteld worden.” Doordat we ongeveer weten hoeveel mensen verslavingsgevoelig zijn en hoeveel mensen in aanraking komen met gok­reclames, kunnen we voorspellen dat het aantal verslaafden licht toe zal nemen.

Met de populariteit van het online gokken wordt overigens ook solo­gokken nog makkelijker. Het gaat dan niet meer om de gezelligheid, maar echt alleen om het winnen. Online gokken op de zolderkamer kan eindeloos doorgaan én anderen hebben er minder zicht op.

Jonge mensen onder de 25 jaar lopen daarbij extra risico. Fairley: “Het beste zou zijn: geen reclame en de leeftijdsgrens omhoogtrekken naar 25 jaar.”